بابونه برای لک صورت

بابونه (M. chamomilla) Matricaria chamomilla L. یکی از قدیمی­ترین گیاهان دارویی شناخته شده است. این گیاه دو گونه رایج به نام های بابونه آلمانی (Chamomilla recutita) و بابونه رومی (Chamaemelum)  دارد که در طول تاریخ کاربردهای بی­شماری در طب سنتی داشته اند (2). عصاره، روغن و چای بابونه به طور سنتی برای درمان بیماری‌های مختلفی از جمله زخم‌ها، دردهای روماتیسمی، دردهای قاعدگی، عفونت‌های چشم و گوش، اختلالات گوارشی، بیماری‌های تنفسی و اخیرا اسانس­ آن به طور گسترده در فورمولاسیون لوازم آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود (2).

در گذشته به طور سنتی از بابونه به عنوان یک داروی ضد التهاب، آنتی اکسیدان، قابض خفیف و شفابخش استفاده می­شده است. همچنین به ­عنوان یک طب سنتی برای درمان زخم­ها، اگزما، نقرس، تحریکات پوستی، کبودی­ ها، سوختگی ­ها و زخم­ها کاربرد داشته است (2). با این حال، چون مکانیسم اثر و میزان تاثیر گذاری عصاره بابونه در درمان بیماری ها به طور قطعی مشخص نیست، استفاده از آن صرفا به عنوان دارو توسط سازمان غذا و دارو[1] (FDA) تایید نشده و نباید به جای داروهایی که پزشک تجویز  می­ کند، استفاده شود.

ترکیبات موثره روغن بابونه

روغن بابونه (اسانس بابونه)، یک نوع روغن معطر است که اثر آرام بخش یا تسکین دهنده داشته و به کاهش استرس جسمی یا روحی یا خستگی کمک می­کند. میزان اسانس بابونه در گل 5/0 تا 5/1 درصد است و در آن حدود 120 ترکیب موثره شیمیایی از جمله ترپنوئیدها، فلاونوئیدها و کومارین­ها در آن شناسایی شده است. اسانس بابونه آلمانی و رومی به دلیل دارا بودن کامازولن ترپنوئید به رنگ آبی روشن است. کامازولن[2] نیز یکی دیگر از ترکیبات مؤثره عصاره بابونه است که به صورت طبیعی در آن موجود نیست بلکه طی حرارت­دهی حین اسانس گیری تولید می­شود. این ترکیب تقریبا 5% از اسانس را تشکیل داده و دارای خواص ضد التهابی، ضد حساسیت و ضد اسپاسم فوق العاده ای است (10).

 

فواید روغن بابونه برای پوست صورت

 گفته می شود که استفاده از روغن بابونه برای پوست صورت در درمان خشکی، خارش، و اگزما پوست مؤثر است (3). روغن این گیاه به دلیل داشتن سه ترکیب موثره سسکوئی­ترپنی[3] (شامل آزولن، بیزابولول، فارنسن) که اثرات ضد التهابی و ضد هیستامینی دارند در طول تاریخ برای درمان اختلالات پوستی مانند اگزما مورد استفاده قرار می گرفته است. طرز استفاده روغن بابونه برای صورت معمولا موضعی است (4 و 5).

در مطالعه ای در همین راستا، عصاره بابونه به صورت موضعی برای درمان اگزمای آتوپیک مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه عصاره بابونه با کرم هیدروکورتیزون (که معمولا برای درمان اگزما استفاده می شود) مورد مقایسه قرار گرفت و مشخص شد که پس از دو هفته استفاده مداوم، کرم حاوی عصاره بابونه می تواند تا موثر تر از کرم هیدروکورتیزون عمل کند (13).

 

بابونه برای لک صورت

بابونه برای رفع لک های پوستی

از جمله خواص گیاه بابونه روشن کردن پوست است. ترکیبات فلاونوئید موجود در بابونه نقش مهمی در کاهش میزان ملانین (رنگدانه ای که سبب تیره شدن پوست یا ایجاد لک های پوستی می شود) دارند. معمولا برای رفع تیرگی و روشن‌سازی پوست از عصاره گیاه در فورمولاسیون ژل لایه ­بردار استفاده می­ شود. با این حال جهت درمان خانگی از بخور بابونه برای لک صورت نیز می توان استفاده کرد.

در همین راستا، مطالعه­ای که روی داوطلبان انسانی انجام شده است مشخص کرده است که ترکیبات فلاونوئیدی موجود در روغن و عصاره بابونه می توانند به سطح زیرین پوست و لایه‌های عمیق‌تر آن نفوذ کرده و سبب کاهش چشمگیر ملانین­ها در لایه­ های عمیق پوست می­ شود (12). بنابر چنین تحقیقاتی، احتمالا بخور بابونه (که حاوی درصد انکی روغن بابونه نیز هست) بهترین بخور برای رفع لک صورت خواهد بود.

چرا که در حین بخور دهی منافذ صورت باز شده و ترکیبات موثره به آسانی به نواحی عمیق تر پوست نفوذ می کنند. در مطالعه ای که به این منظور انجام شد، تاثیر بخور بابونه بر تسکین­ دهندگی و نرم­ کنندگی پوست مورد تایید قرار گرفت (13). از طرف دیگر، اگرچه که دمنوش بابونه حاوی ترکیبت موثره آن است، اما به نظر می رسد خواص دمنوش بابونه برای پوست نسبت به استفاده موضعی از آن کم اثر تر است.

بابونه برای رفع زخم ها و ضایعات پوستی

در یک مطالعه، تاثیر عصاره بابونه با داروهای کورتیکواستروئید جهت درمان زخم مورد مقایسه قرار گرفت. در این بررسی از حیوانات مدل استفاده شد و روی بدن آنها زخم ایجاد شد و سپس از کرم حاوی عصاره بابونه، و دو داروی استروئیدی برای درمان زخم استفاده شد. زخم حیواناتی که برا درمان آنها از عصاره بابونه استفاده شده بود سریعتر از سایر داروها ترمیم شد که نشان می دهد ترکیبات موثره موجود در این گیاه می تواند روند ترمیم زخم را سرعت بخشیده و آثار زخم باقی مانده را بیش از سایر داروها برطرف کند (6).

زخم پوست پریستوم یکی از شایع ترین عوارض استومی (نوعی جراحی شکم) است که عوارض جسمی و اقتصادی زیادی را برای بیماران به همراه دارد. به همین در یک مطالعه اثرات درمانی محلول بابونه و استروئیدهای موضعی روی زخم های پوستی پریستومی بیماران مورد بررسی قرار گرفت. نیمی از بیماران دو بار در روز کمپرس بابونه دریافت کردند در حالی که گروه دیگر یک بار در روز تحت درمان با پماد هیدروکورتیزون 1 درصد قرار گرفتند. روند بهبودی هر دو گروه پس از 3، 6، 9، 12 و 15 روز مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد که روند بهبودی در گروهی که با بابونه درمان شده بودند سریع‌تر از گروهی بود که از هیدروکورتیزون استفاده کرده بودند (7).

یکی از عوارض دیابت، تاخیر در التیام زخم است. با توجه به اثرات التیام بخش بابونه بر زخم ها، مطالعه ای به منظور تعیین اثر آن بر بیماران دیابتی انجام شد. در این مطالعه 60 بیمار دیابتی به دو گروه 30 تایی تقسیم شدند. از روز دوم پس از جراحی، محل زخم یک گروه از بیماران روزانه با بتادین شسته و با پماد حاوی بابونه پانسمان شد. در گروه دوم نیز با بتادین شستشو داده شده و پانسمان شد. پانسمان تا 14 روز پس از جراحی انجام شد و بهبود زخم در روزهای 4، 7 و 14 بعد از عمل ارزیابی شد. نتایج نشان داد که 7 روز پس از استفاده از پماد بابونه سرعت ترمیم زخم افزایش یافت (8).

بابونه برای لک صورت

اصطلاحات علمی

[1] Food and Drug Administration

[2] Chamazulene

[3] Sesquiterpene

منابع

  1. El Joumaa, M.M. and Borjac, J.M., 2022. Matricaria chamomilla: A valuable insight into recent advances in medicinal uses and pharmacological activities. Phytochemistry Reviews, pp.1-28.
  2. O‘G‘Li, F.J.S., 2022. CHAMOMILE: A HERBAL MEDICINE OF THE PAST WITH BRIGHT FUTURE. European International Journal of Multidisciplinary Research and Management Studies, 2(04), pp.251-254.
  3. Lawrence BM. Progress in essential oil. Perfumer & Flavorist. 1996. 21:55–68.
  4. Carle R, Gomaa K. The medicinal use of Matricaria flos. Br J Phytother. 1992. 2:147–153.
  5. Standen MD, Myers SP. The roles of essential oils in the modulation of immune function and inflammation: survey of aromatherapy educators. Int J Aromather. 2004. 14:150–161.
  6. Martins MD, Marques MM, Bussadori SK, et al. Comparative analysis
    between Chamomilla recutita and corticosteroids on wound healing. An
    in vitro and in vivo study. Phytother Res. 2009; 23(2):274–278.
  7. Majd H, A. and Zadeh M, M., 2006. Comparing between the healing effects of chamomile solution and topical steroid on peristomal skin wound.
  8. nejati S, babaei K, varaei S, hajiaghaei R, kazem nezhad A. Effect of Matricaria recutita Ointment on Coronary Artery Bypass Graft (CABG) Wound Healing in Diabetic Patients at Imam Ali Hospital in Kermanshah. J. Med. Plants. 2019; 18 (72) :204-211.
  9. Chamomile. In: Dombek C, ed. Lawerence Review of Natural Products. St. Louis: Facts and Comparisons, 1991.
  10. Mirnezami, M., Sadeghi, B., Ghadbighi, S., Sahabi, F. and Ahmadloo, M., 2019. Investigation on the Effect of 7% Chamomile Extract on Cutaneous Side Effects of Minoxidil in Treatment of Male Androgenetic Alopecia. Journal of Arak University of Medical Sciences, 22(5), pp.124-135.
  11. Scala G. Acute, short-lasting rhinitis due to chamomile-scented toilet paper in patients allergic to compositae. Int Arch.Allergy Immunol. 2006; 139:330–333